|
|
BIAŁKA |
Białka są podstawowym budulcem komórek, tkanek i narządów.
Potrzebne szczególnie dzieciom, których organizm rozwija
się i rośnie. Niezbędne są również osobom o większej
masie ciała. Jednak żaden organizm nie może prawidłowo
funkcjonować bez białek.
Podstawowymi składnikami białek są : węgiel( C ), wodór(
H ), tlen( O ) i azot( N ).
Białka zbudowane są z aminokwasów, które łączą się między
sobą wiązaniami zawierającymi azot. Znamy 22 aminokwasy,
z których wyróżniamy 9 niezbędnych do prawidłowej syntezy
i efektywnego zużywania białek przez organizm. Niestety
organizm ludzki sam nie wytwarza aminokwasów niezbędnych.
|
|
Aminokwasy
niezbędne
|
Fenylo, Histydynę
( u niemowląt i dzieci ), Metioninę, Leucynę, Izoleucynę,
Lizynę, Tryptofan, Treoninę, Walinę |
Wyróżniamy
dwa główne rodzaje białka : białka pełnowartościowe i
białka niepełnowartościowe.
|
Białka pełnowartościowe jak
sama nazwa sugeruje, zawierają wszystkie aminokwasy niezbędne.
Dostarczanie
tych białek organizmowi gwarantuje prawidłową budowę
tkanek oraz ich wzrost. Białka pełnowartościowe dostarczymy
wraz
ze spożywaniem drobiu, mięsa, mleka i przetworów mlecznych,
serów i jajek. Białka te znajdziemy również w owocach
morza.
Białka niepełnowartościowe są
białkami, w których nie znajdziemy wszystkich aminokwasów
niezbędnych. Spożywanie tylko tych białek wiązałoby się
z różnymi chorobami. Białka niepełnowartościowe znajdziemy
w żywności pochodzenia roślinnego jak np. zboża, nasiona,
orzechy, groch lub fasola. Nie można jednak uważać tych
produkty za mniej wartościowe, gdyż bogate są w inne
składniki odżywcze, których z kolei nie znajdziemy w
produktach pochodzenia zwierzęcego.
Istotne jest, aby produkty pochodzenia roślinnego łączyć
z produktami pochodzenia zwierzęcego. Takie potrawy będą
bogate we wszystkie składniki odżywcze, a szczególnie
we wszystkie aminokwasy. |
Dzienne
zapotrzebowanie na białka wynosi około 45 g. |
Przyjrzyjmy się działaniu niektórych aminokwasów z
grupy aminokwasów niezbędnych.
Fenyloalanina - ma działanie
przeciwdepresyjne i przeciwbólowe.
Tryptofan - niezbędny w bezsenności i w leczeniu alkoholizmu
Lizyna - chroni przed zakażeniem wirusem opryszczki,
pomaga w koncentracji
Metionina - niezbędna w obniżaniu cholesterolu we krwi
|
|
 |
|
|
 |
|
|