Witaminy to związki
organiczne niezbędne do zachowania zdrowia oraz prawidłowego
przebiegu wszystkich procesów metabolicznych zachodzących
w tkankach organizmu. Wchodzą w skład enzymów, będących
w ludzkim organizmie katalizatorami reakcji biochemicznych.
Witaminy nie należą do typowych składników pokarmowych - pełnią funkcję regulacyjną.
|
|
Przedawkowanie,
niedobór lub brak jakiejś z witamin, po wyczerpaniu zapasów
organizmu, prowadzi do jednostek
chorobowych, które nazywamy w zależności od zaawansowania
hiperwitaminozą lub awitaminozą (całkowity brak witaminy) lub hipowitaminozą
(niedobór częściowy).
|
Nazwa
została wymyślona przez polskiego biochemika Kazimierza
Funka
w 1912 r.Od tego czasu poznaliśmy kilkadziesiąt witamin
-
i nie tylko umiemy je izolować z produktów naturalnych,
lecz także (w większości przypadków) syntetyzować. Otworzyło
to przed medycyną możliwości zwalczania chorób bezpośrednio
wywołanych lub pośrednio związanych z niedoborem witamin.
Witaminy stosuje się również w przemyśle spożywczym i
farmaceutycznym. Dzienne zapotrzebowanie jest niewielkie
i liczone w miligramach
(mg), a nawet w mikrogramach (ľg).
|
|
Z
punktu widzenia chemicznego witaminy należą do różnych
grup związków organicznych,
a jedynie ich znaczenie dla organizów żywych pozwala
opisywać je pod wspólną nazwą. Z tego też powodu tradycyjnie
witaminy
dzieli się na:
|
rozpuszczalne
w wodzie |
witamina C (kwas
askorbinowy)
witamina B1 (tiamina)
witamina B2 (ryboflawina)
witamina
B3 (niacyna, witamina PP, kwas nikotynowy, amid kwasu nikotynowego)
witamina B5 (kwas pantotenowy)
witamina B6 (pirydoksyna, pirydoksal)
witamina B12 (cyjanokobalamina)
witamina B15 (kwas pangamowy)
witamina B17 (amigdalina)
witamina H (biotyna)
kwas foliowy (witamina B11)
kwas liponowy (witamina N)
witamina P (glikozydy flawonoidowe) |
rozpuszczalne
w tłuszczach |
|